De toelichting op het overzicht van baten en lasten bestaat uit drie onderdelen, namelijk het analyse overzicht van baten en lasten, het overzicht van de geraamde incidentele baten en lasten en het overzicht beoogde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves.
Toelichting overzicht van baten en lasten
Analyse overzicht van baten en lasten
Programma 1. Interne en externe dienstverlening
Terug naar navigatie - Analyse overzicht van baten en lasten - Programma 1. Interne en externe dienstverlening1. Interne en externe dienstverlening | Bedrag |
---|---|
Begroting 2026 nieuw | 27.076 |
Begroting 2026 oud | 24.300 |
Verklaring van het verschil | 2.776 |
Omschrijving | |
Autonome ontwikkelingen | 2.829 |
Autonome ontwikkelingen kadernota 2026-2029 | -15 |
Begrotingsaanpassingen meerjarenbegroting 2026-2029 | -38 |
Totaal | 2.776 |
Programma 2. Sociale leefomgeving
Terug naar navigatie - Analyse overzicht van baten en lasten - Programma 2. Sociale leefomgeving2. Sociale leefomgeving | Bedrag |
---|---|
Begroting 2026 nieuw | -18.707 |
Begroting 2026 oud | -17.414 |
Verklaring van het verschil | -1.293 |
Omschrijving | |
Autonome ontwikkelingen | -1.026 |
Autonome ontwikkelingen kadernota 2026-2029 | -184 |
Begrotingsaanpassingen meerjarenbegroting 2026-2029 | -83 |
Totaal | -1.293 |
Programma 3. Fysieke en veilige leefomgeving
Terug naar navigatie - Analyse overzicht van baten en lasten - Programma 3. Fysieke en veilige leefomgeving3. Fysieke en veilige leefomgeving | Bedrag |
---|---|
Begroting 2026 nieuw | -6.714 |
Begroting 2026 oud | -5.596 |
Verklaring van het verschil | -1.118 |
Omschrijving | |
Autonome ontwikkelingen | -861 |
Autonome ontwikkelingen kadernota 2026-2029 | -27 |
Begrotingsaanpassingen meerjarenbegroting 2026-2029 | -230 |
Totaal | -1.118 |
Programma 4. Economische en ruimtelijke ontwikkeling
Terug naar navigatie - Analyse overzicht van baten en lasten - Programma 4. Economische en ruimtelijke ontwikkeling4. Economische en ruimtelijke ontwikkeling | Bedrag |
---|---|
Begroting 2026 nieuw | -1.655 |
Begroting 2026 oud | -1.290 |
Verklaring van het verschil | -365 |
Omschrijving | |
Autonome ontwikkelingen | -104 |
Autonome ontwikkelingen kadernota 2026-2029 | -12 |
Begrotingsaanpassingen meerjarenbegroting 2026-2029 | -249 |
Totaal | -365 |
Overzicht van de geraamde incidentele baten en lasten
Als per jaarschijf van de meerjarenraming de structurele lasten gedekt zijn door structurele baten is er sprake van structureel evenwicht. Hiervoor is het van belang dat uit de begroting duidelijk blijkt welke geraamde baten en lasten structureel van aard zijn en welke incidenteel. Het structureel begrotingssaldo kan alleen bepaald worden door het begrotingssaldo te zuiveren van incidentele baten en lasten.
Bij het opstellen van het overzicht van incidentele baten en lasten is uitgegaan van de ‘Notitie structurele en incidentele baten en lasten' die de Commissie BBV in 2024 gepubliceerd heeft. De incidentele posten worden onder het overzicht toegelicht.
2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Omschrijving | Baten | Lasten | Baten | Lasten | Baten | Lasten | Baten | Lasten |
Programma 1 Interne en externe dienstverlening | ||||||||
Programma 2 sociale leefomgeving | ||||||||
Programma 3 Fysieke en veilige leefomgeving | ||||||||
Programma 4 Economische en ruimtelijke ontwikkeling | ||||||||
Grondexploitatie | 1.330.985 | 1.331.075 | 924.870 | 924.960 | 211.173 | 211.263 | 219.020 | 219.110 |
Reststroken | 36.788 | 51.094 | 31.568 | 45.382 | 31.568 | 45.382 | 31.568 | 45.382 |
Implementatie omgevingswet | 16.955 | 16.955 | 16.955 | 86.955 | ||||
Opstellen visie Sonse Bergen | 30.000 | |||||||
Update volkshuisvestingsprogramma | 50.000 | |||||||
Uitwerking uitvoeringsprogramma Sonniuswijk/ Sandwyck | 50.000 | 50.000 | ||||||
Uitwerking uitvoeringsprogramma Centrumvisie | 25.000 | 25.000 | ||||||
Uitwerking ontwikkelvisie Breeakker -noordelijk deel - | 100.000 | |||||||
Opstellen Omgevingsvisie; gebiedsprogramma Ekkersrijt | 40.000 | |||||||
Bedragen < 25.000 voor programma 1 t/m 4 Voorbeelden van posten zijn: Vennootschapsbelasting en uitvoeringsprogr volkshuisvesting | 0 | 23.745 | 0 | 3.745 | 0 | 3.745 | 0 | 3.745 |
Subtotaal voor mutaties reserves | 1.367.773 | 1.597.869 | 956.438 | 1.136.042 | 242.741 | 277.345 | 250.588 | 405.192 |
Mutaties reserves | ||||||||
Reserve vrije bestedingsruimte | 3.745 | 3.745 | 3.745 | 3.745 | ||||
Reserve duurzaamheid | 15.000 | |||||||
Reserve natuur en landschap | 30.000 | |||||||
Reserve reststroken | 15.000 | 15.000 | 15.000 | 15.000 | ||||
Reserve infrastructurele werken | 449.077 | 449.077 | 449.077 | 449.077 | ||||
Totaal mutaties reserves | 33.745 | 449.077 | 48.745 | 449.077 | 18.745 | 449.077 | 18.745 | 449.077 |
Totaal | 1.401.518 | 2.046.946 | 1.005.183 | 1.585.119 | 261.486 | 726.422 | 269.333 | 854.269 |
Incidenteel saldo baten en lasten | -645.428 | -579.936 | -464.936 | -584.936 | ||||
Begrotingssaldo | -347.114 | -286.688 | -186.983 | -239.422 | ||||
Begrotingssaldo structureel | 298.314 | 293.248 | 277.953 | 345.514 |
Toelichtingen incidentele baten en lasten
Grondexploitatie
Baten en lasten in de grondexploitatie zijn altijd incidenteel van aard, evenals de stortingen in de grex-bestemmingsreserves.
Reststroken
Voor de uitvoering van het project reststroken wordt menskracht ingehuurd. De baten komen uit de verkoop van de reststroken. Het verschil van de lasten en de baten wordt verrekend met de reserve reststroken.
Implementatie omgevingswet
Vanaf 2024 is de Omgevingswet van kracht. Naast de reguliere kosten voor de omgevingswet, zijn er de komende jaren nog implementatiekosten.
Opstellen visie Sonse Bergen
In 2027 wordt de visie Sonse Bergen opgesteld. Deze kosten worden gedekt uit de reserve natuur en landschap.
Update volkshuisvestingsprogramma
In het volkshuisvestingsprogramma (vastgesteld d.d. 3 april 2025) is opgenomen dat, conform de Wet Regie Versterking Volkshuisvesting, een volkshuisvestingsprogramma voor 5 jaar wordt vastgesteld. Gezien het feit dat hierbij aansluiting gezocht wordt met de cyclus van de update van de Omgevingsvisie ligt het voor de hand om in 2028 te starten met het maken van een nieuw te actualiseren volkshuisvestingsprogramma en dit in 2029 vast te stellen.
Uitwerking uitvoeringsprogramma Sonniuswijk/ Sandwyck
Om te komen tot uitvoering van het gebiedsprogramma Sonniuswijk is een bedrag opgenomen voor 2026 en 2027. Dit is een eerste aanzet om te komen tot een uitvoeringsagenda met bijbehorende financiering en een eerste opstart van een aantal projecten.
Uitwerking uitvoeringsprogramma Centrumvisie
Om te komen tot uitvoering van het gebiedsprogramma Centrum is een bedrag opgenomen voor 2026 en 2027. Dit is een eerste aanzet om te komen tot een uitvoeringsagenda met bijbehorende financiering.
Uitwerking ontwikkelvisie Breeakker -noordelijk deel
De ontwikkelvisie wordt nader uitgewerkt. Hierbij wordt onder andere een wijziging omgevingsplan opgesteld om regie te houden op de ontwikkeling in het voorkeursrechtgebied.
Opstellen Omgevingsvisie; gebiedsprogramma Ekkersrijt
Het gebiedsprogramma Ekkersrijt staat gepland voor 2027. Dit programma wordt op een later moment opgenomen in de Omgevingsvisie 3.0. Het gebiedsprogramma Ekkersrijt zal naast de beleidskaders van het Masterplan (2019) een herijkte visie Science Park ook een visie op de Meubelboulevard bevatten.
Incidentele reserve mutaties
Voor de incidentele reserve mutaties wordt verwezen naar het toelichtingen op de reserves verderop in dit document.
Overzicht beoogde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves
2026 | 2027 | 2028 | 2029 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Omschrijving | Toevoegingen | Onttrekkingen | Toevoegingen | Onttrekkingen | Toevoegingen | Onttrekkingen | Toevoegingen | Onttrekkingen |
DR Nieuwbouw Sporthal | 98.520 | 98.520 | 98.520 | 98.520 | ||||
DR Nieuwbouw brandweerkazerne en werf | 107.266 | 107.266 | 77.569 | 77.569 | ||||
DR dak Emiliusschool | 16.751 | 16.751 | 16.751 | 16.751 | ||||
DR Vijverbergschool | 10.038 | 10.038 | 10.038 | 10.038 | ||||
DR Optimalisatie sportpark SBC | 37.738 | 37.738 | 37.738 | 37.738 | ||||
DR verledden | 101.816 | 101.816 | 101.816 | 101.816 | ||||
DR Parkeren Centrum Son | 22.700 | 22.700 | 22.700 | 22.700 | ||||
DR renovatie kunstgr velden SBC | 100.899 | 100.899 | 100.899 | 100.899 | ||||
DR Slowlane Ekkersrijt | 1.258 | 1.258 | 1.258 | 1.258 | ||||
DR fietsoversteek Bestseweg | 5.939 | 5.939 | 5.939 | 5.939 | ||||
DR gemeentehuis losse werkplekinrichting | 35.394 | 0 | 0 | 0 | ||||
DR nieuwbouw sporthal de Bongerd | 4.755 | 4.755 | 4.755 | 4.755 | ||||
DR Ruysdaelstraat kst omgeving school | 1.440 | 1.440 | 1.440 | 1.440 | ||||
DR losse inrichting Dommelhuis | 122.624 | 122.624 | 122.624 | 122.624 | ||||
DR technische installaties en tribune | 180.035 | 180.035 | 180.035 | 180.035 | ||||
DR renovatie de Boerderij | 19.381 | 19.381 | 19.381 | 19.381 | ||||
DR Bongerd losse inrichting | 8.643 | 8.643 | 8.643 | 8.643 | ||||
DR Bongerd techn installatie | 0 | 0 | 94.805 | 94.805 | ||||
DR Bongerd bouwkosten | 71.686 | 71.686 | 71.686 | 71.686 | ||||
DR Dommelhuis nazorg en restpunten | 4.715 | 4.715 | 4.715 | 4.715 | ||||
Totaal | 0 | 951.598 | 0 | 916.204 | 0 | 981.312 | 0 | 981.312 |
Voor een verdere toelichting op bovenstaande structurele mutaties verwijzen wij naar het overzicht reserves en voorzieningen met toelichting verderop in dit document.