Onderhoud kapitaalgoederen

Beleid
Son en Breugel werkt met een wegenbeheersysteem. Op basis van tweejaarlijkse inspecties actualiseren we de basisgegevens van dit systeem. Het huidig areaal aan verhardingen is te verdelen in:

• Elementenverhardingen: ca. 670.000 m2
• Asfaltverhardingen: ca. 470.000 m2

Uitgangspunt van het onderhoud aan de gemeentewegen is dat deze voldoet aan de kwaliteitsnormen van het CROW (Centrum voor onderzoek en regelgeving in de grond-, weg- en waterbouw en verkeerstechniek).
Het onderhoudsniveau van wegen is minimaal kwaliteitsniveau C. In de CROW-kwaliteitscatalogus wordt dit omschreven als matig. Het onderhoudsniveau van trottoirs is B (kwaliteit: voldoende).

Uitgangspunten
De kosten voor noodzakelijke reconstructies c.q. vervangingen van wegverhardingen hebben we langjarig inzichtelijk gemaakt. Om een gezonde begroting te behouden eist de Provincie dat we voor het onderhoud van de wegen een voorziening vormen. 

Jaarlijks onderhoudsbudget
In onderstaande tabel staan de beschikbare budgetten voor het groot en klein onderhoud. 

Onderhoudsbehoefte
Op basis van de globale visuele inspectie en een maatregelen toets bepalen we jaarlijks de onderhoudsbehoefte. De inspectieresultaten geven aan waar onderhoud noodzakelijk is en met een maatregelentoets bepalen we wat er exact moet gebeuren om het areaal op niveau te houden.

Achterstallig onderhoud
Er is op dit moment sprake van 10% achterstallig onderhoud. Om dit onderhoud in te lopen, zijn de stortingen in de voorziening daarop aangepast.

Beleid
Aan de hand van het beheersysteem worden jaarlijks de onderhoud- en vervangingsinvesteringen inzichtelijk gemaakt en opgenomen in de begroting. Uitgangspunt is dat de installatie voldoet aan de landelijke richtlijnen (NPR 13201-1).

Duurzame openbare verlichtingsinstallatie
De openbare verlichting in Son en Breugel is geheel voorzien van energiezuinige led-armaturen. 

Duurzame sportveldverlichtingsinstallatie
De sportveldverlichting van voetbalcomplex Gentiaan noord (Schuttersheide, SBC voetbal) en sportaccommodatie van Gentlaan 2a Breugel (Corridor korfbal), zijn geheel voorzien van energiezuinige led-armaturen.

Uitgangspunten
Kwalitatief goede openbare verlichting waarbij de verkeersveiligheid, sociale veiligheid, leefbaarheid en duurzaamheid als speerpunten gelden. Voldoen aan de landelijke richtlijnen

Jaarlijks groot onderhoudsbudget
In onderstaande tabel zijn de bedragen voor het onderhoud van de verlichting, exclusief eigen uren weergegeven.

Achterstallig onderhoud
Er is geen achterstallig onderhoud. Alle verlichting is LED-verlichting.

Beleid
De brug Dommelpas is dermate versleten dat groot onderhoud niet meer mogelijk is. Deze brug moet in zijn geheel vervangen worden. Conform de huidige planning wordt de nieuwe brug begin 2e kwartaal 2025 opgeleverd. We controleren de huidige brug periodiek op veiligheidsaspecten, zodat voetgangers en fietsers de brug veilig kunnen gebruiken.

Aan de hand van de in 2023 opgestelde MJOP maken we de onderhoud- en vervangingsinvesteringen jaarlijks inzichtelijk gemaakt en nemen we deze op in de begroting.

Uitgangspunten
We hebben de MJOP aangepast om de civiele kunstwerken op een efficiënte en effectieve wijze in stand en veilig te houden. 

Jaarlijks onderhoudsbudget c.q. investeringsmiddelen
In onderstaande tabel hebben we de bedragen voor het onderhoud van de civiele kunstwerken excl. kleine reparaties weergegeven.

Na de vervanging van de brug wordt bepaald hoe groot het budget moet zijn om jaarlijks het benodigde onderhoud uit te voeren. Met deze gegevens wordt het MeerJarenOnderhoudsPlan (MJOP) voor civieltechnische kunstwerken aangepast.

Naast bovenstaande bedragen voor het reguliere onderhoud is er ook een investeringskrediet beschikbaar gesteld voor de vervanging van de brug Dommelpas en bijbehorend fiets- en voetpad. 

Achterstallig onderhoud
Er is sprake van achterstallig onderhoud aan de brug/duiker Broekstraat. Deze brug/duiker wordt zo spoedig mogelijk vervangen en is opgenomen in de MJOP voor vervanging in 2025.

Beleid
In 2021 is het nieuwe groenbeleidsplan vastgesteld. Dit plan hebben we in 2023 en 2024 vertaald naar een groen-grijs beheerplan. Dit traject hebben we samen met het nieuwe beheerplan wegen vormgegeven, zodat er een integrale aanpak voor het beheer van de openbare ruimte mogelijk is.

Beleidsplan
Het vigerende groenbeleidsplan is in 2021 vastgesteld en heeft geen specifieke einddatum.

Uitgangspunten
Het hoofddoel van het groenbeleidsplan is om een samenhangend beleid en beheer van het openbaar groen voor de gemeente te realiseren, dit naar tevredenheid van bewoners en bedrijven maar met een verschuiving van cultuurlijk groen naar natuurlijk groen. In het op te stellen groen-grijs beheerplan maken we deze verschuiving concreet. 

Het cultuurlijk ingerichte openbaar groen is op veel plekken aan vervanging toe. Dit is een uitgelezen kans om natuurlijk groen te realiseren. Gazons en hagen worden vervangen door bijvoorbeeld bloemenweides en vogelbosjes. Daarbij blijft altijd veiligheid en doelmatigheid de eerste prioriteit. Dit verhoogt de biodiversiteit en leefbaarheid, terwijl de beheerkosten lager zullen uitvallen. Zo is het mogelijk om met gelijkblijvende kosten in de toekomst hoogwaardiger groen te beheren.

Jaarlijks onderhoudsbudget
In onderstaande tabel wordt het meerjarenbudget voor het groot onderhoud aan het openbaar groen weergegeven. Het betreft hier de bestekken voor de verschillende arealen.

Achterstallig onderhoud
Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.

Beleid
Het gemeentelijk beleid is vastgelegd in het Programma Water en Riolering 2023-2027 (PWR). Er zijn vier gemeentelijke zorgplichten: zorgplicht voor stedelijk afvalwater; zorgplicht voor hemelwater; zorgplicht voor grondwater en de zorgplicht voor beheer en onderhoud van de riolering. Daarnaast hebben we in het PWR maatregelen opgenomen die voortvloeien uit de Kader Richtlijn Water (KRW). Het 'rioleringsplan' geeft inzicht in de bestaande infrastructuur en benodigde reconstructies en vervangingen binnen het stelsel. Het is tot stand gekomen op basis van een theoretische/strategische benadering ofwel de economische levensduur van de riolering binnen het databestand.

Programma Water en riolering 2023-2027
Op 22 juni 2023 is het PWR 2023-2027 vastgesteld door uw gemeenteraad. In het PWR 2023-2027 is een overzicht opgenomen van de te nemen verbetering- en vervangingsmaatregelen. Hieraan zijn tevens de financiële consequenties gekoppeld.
Er is aandacht geschonken aan acties die ondernomen moeten worden in het kader van klimaatverandering waarbij grote droge periodes worden afgewisseld met forse natte periodes. Aandacht voor hittestress en wateroverlast zijn dan ook belangrijke aandachtspunten.
De financiële gevolgen vormen de basis voor het vaststellen van een kostendekkende rioolheffing.

Samenwerking binnen de afvalwaterketensystemen (OAS) cluster Eindhoven
Binnen het samenwerkingsverband worden maatregelen genomen om de waterkwaliteit van de Dommel en de zij-beken te laten voldoen aan de Europese Kader Richtlijn Water (KRW). De KRW-richtlijn is bedoeld om te zorgen dat de kwaliteit van grond- en oppervlaktewater in Europa uiterlijk 2027 op een goed niveau is en blijft. Voor het stroomgebied van de Boven-Dommel en de zij-beken werken de betrokken partijen (gemeenten en waterschap De Dommel) samen in het Klimaatportaal Zuidoost Brabant.

Jaarlijks groot onderhoudsbudget c.q. investeringsmiddelen

In onderstaande tabel staan de kosten voor het onderhoud aan het rioolstelsel. Daarnaast zijn er ook kosten voor o.a. planvorming, kapitaallasten en interne uren. 

De vervangingsinvesteringen hebben we gebaseerd op het Programma Water en Riolering 2023-2027 en hebben we opgenomen in het activiteitenplan.

Vanwege de extreem natte winter en de extreme neerslag in mei hebben we extra budget in de begroting opgenomen. Het aanvullend budget is bestemd om additionele kosten voor maatregelen te dekken. In 2025 en verder willen we aanvullende maatregelen treffen om wateroverlast in de toekomst zo veel mogelijk te voorkomen.  Dit leidt tot een tariefverhoging van de rioolheffing in 2025. 

Achterstallig onderhoud
Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.

Beleid
De gemeentelijke vastgoedportefeuille bestaat uit diverse gemeentelijke gebouwen, (rijks)monumenten en maatschappelijke accommodaties. 
Om de gemeentelijke vastgoedportefeuille op het gewenste conditieniveau te houden, is de meerjaren onderhoudsbegroting (MJOB) opgesteld. 

De vastgoedportefeuille wordt op een gedifferentieerd conditieniveau onderhouden. De gemeentelijk vastgoedportefeuille wordt in stand gehouden op conditiescore 3, wat staat voor een “sobere maar doelmatige” onderhoudstrategie, of wat wettelijk (minimaal) van ons wordt verlangd. Strategisch vastgoed, vastgoed dat op korte termijn wordt afgestoten of wordt gesloopt, wordt versoberd in standgehouden op conditiescore 4 of 5.

Verduurzaming gemeentelijke vastgoed
De gemeenteraad heeft op 11 juni 2020 ingestemd met de strategie tot het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed, de strategie is geschreven met aandacht voor: 
-    Welke gebouwen en maatregelen worden meegenomen vanuit het MJOB
-    Welke projecten zelfstandig worden uitgevoerd voor verduurzaming
-    Welke gebouwen niet mee woorden genomen voor verduurzaming.
-    Dat voor sporthal De Landing wordt gekeken naar één totaaloplossing.

Accommodatie plannen (AP) en vastgoedbeleid
Onder andere om de verduurzamingsopgave te herijken en te actualiseren, zijn we gestart met het opstellen van toekomstbestendige accommodatie plannen (AP) en vastgoedbeleid 2024-2028. Dit wordt een verbreding van beleid wat gaat over gemeentelijke vastgoed en maatschappelijke accommodaties, naast het Integraal HuisvestingsPlan (IHP).
In de AP conformeren we ons aan de vernieuwings-, uitbreiding en verduurzamingsopgave van het gemeentelijk vastgoed en maatschappelijke accommodaties.

De AP, in combinatie met vastgoedbeleid, zorgt ervoor dat: 
-    Er strategische keuzes worden gemaakt, zowel op korte als de lange termijn
-    Het meerjarenperspectief wordt afgestemd op het eigen (investerings-) beleid
-    Huisvestingsvraagstukken aan gaan sluiten op andere beleidskaders.
 
Op basis van gemaakte keuzes die voortvloeien uit de AP, worden de financiële consequenties voor de gemeentelijke gebouwen en maatschappelijke accommodaties, vastgesteld en meegenomen in de meerjarige onderhoudsbegroting (MJOB) en wordt de investeringsplanning (o.a. voor verduurzaming en klimaatbestendig maken) opgesteld.

Uitgangspunten
Op basis van de uitgevoerde conditiemetingen en maatregelen toetsen, wordt periodiek (2x per jaar) de MJOB geactualiseerd, zodat de planning en uitvoering in lijn blijven met de daarvoor benodigde budgetten. 

Naast budget voor instandhouding (en exploitatie) en uitvoering van het reguliere onderhoud, moet er in 2025 ook investeringskrediet beschikbaar gesteld worden gesteld voor optimalisatie, verduurzaming en renovatie van sporthal De Landing. 

Ook volgen er losse investeringskredietaanvragen voor verduurzaming en/of klimaat-adaptief maken van de gemeentelijke vastgoedportefeuille. De uit te voeren maatregelen maken we inzichtelijk in nog op te stellen maatwerkadviezen en koppelen we waar mogelijk aan maatregelen die zijn opgenomen in het MJOB. 

Jaarlijks onderhoudsbudget c.q. investeringsmiddelen

Dotatie voorziening:
In de begroting 2025 is de dotatie aan de voorziening bijgesteld en geactualiseerd.
Deze bijgestelde dotatie is bepaald op basis van de geactualiseerde meerjaren onderhoudsbegroting (MJOB). 
De dotatie is geactualiseerd en aangepast naar de huidige samenstelling en omvang van de gemeentelijke vastgoedportefeuille, die vanaf 2015 tot nu substantieel is gegroeid en gewijzigd, onder andere door uitvoering van diverse sloop-/(ver)nieuwbouw-, renovatie-, transformatie- en verduurzamingsprojecten, waardoor de onderhoudskosten zijn toegenomen. Hiervoor is ophoging van de dotatie noodzakelijk om de actuele gemeentelijk vastgoedportefeuille in stand te houden.

Achterstallig onderhoud
Momenteel is er sprake van “verantwoord” uitgesteld onderhoud, onder andere doordat geplande renovaties uitgesteld zijn vanwege herontwikkelingen en/of nieuwbouw. 
Het benodigde budget voor instandhouding van objecten die vallen binnen deze categorie, is al verwerkt en bijgesteld in de dotatie voor 2025. 
Het uitgestelde onderhoud betrekken we daarnaast bij het opstellen van de Accommodatie Plannen (AP).

Uitgangspunten
Uitgangspunt is dat de speeltuinen voldoen aan de veiligheidseisen van het attractie- en speeltuinenbesluit. Om hieraan te voldoen hebben we in de afgelopen jaren alle speeltoestellen vervangen. De investeringen zijn afgesloten. Elk jaar worden de speeltoestellen gecontroleerd door een externe partij en eventuele tekortkomingen worden hersteld.

Jaarlijks onderhoudsbudget c.q. investeringsmiddelen
In onderstaande tabel staat het meerjarenbudget voor het onderhoud aan de speelvoorzieningen. Dit budget omvat onder andere onderhoud, inspectie kleine vervangen en schoonmaak van de speelvoorzieningen.

Achterstallig onderhoud
Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.