Lokale heffingen

Deze paragraaf geeft op hoofdlijnen een overzicht van de lokale heffingen en belastingen.

Bij het heffen en invorderen van belastingen zijn we onder meer gebonden aan:

• de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen (AWR);
• de Algemene wet bestuursrecht (Awb), (inclusief de algemene beginselen van behoorlijk bestuur);
• de Invorderingswet 1990;
• de Gemeentewet;
• diverse Uitvoeringsbesluiten.

De wet geeft duidelijke kaders aan voor de heffing, invordering en kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Het maken van uitzonderingen op de regels uit de wetgeving is niet toegestaan, dit om rechtsongelijkheid voor de burger te voorkomen.

Het tarievenbeleid is gebaseerd op de volgende uitgangspunten:

• Geen algemene lastenstijging. De gemiddelde lasten voor de inwoners mogen niet meer toenemen dan de inflatiecorrectie. Lastenverzwaring voor inwoners blijft achterwege en indien enigszins mogelijk zullen we gemeentelijke belastingen, tarieven, heffingen en/of leges verlagen.
• Streven naar kostendekkendheid in de tariefstelling voor leges en retributies.
• Het profijtbeginsel bij de overige heffingen hanteren.

In overeenstemming met de beleidsuitgangspunten, bepaald in de Kadernota, worden de tarieven voor 2022 als volgt aangepast:

• Voor de OZB zijn de tarieven verlaagd om de waardeontwikkeling te compenseren. Daarna wordt voorgesteld om een inflatiecorrectie van 1,65 % toe te passen.
• Leges en tarieven worden verhoogd met de inflatiecorrectie (1,65%).
• De tarieven voor de rioolheffing en afvalstoffenheffing zijn gebaseerd op 100% kostendekkendheid waarbij rekening is gehouden met een zo reëel mogelijke inschatting van zowel de baten- als de lastenontwikkeling binnen het meerjarenperspectief 2022-2025. Het tarief voor de rioolheffing is gebaseerd op het verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan 2016-2022 (vGRP).

We heffen op grond van artikel 220 van de Gemeentewet twee directe belastingen op de onroerende zaken die binnen de gemeente liggen, de zogenaamde onroerendezaakbelastingen:

• Een gebruikersbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar een onroerende zaak (die niet in hoofdzaak tot woning dient, al dan niet krachtens eigendom) bezit, beperkt recht of persoonlijk recht gebruikt;
• Een eigenarenbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar van een onroerende zaak het genot heeft krachtens eigendom, bezit of beperkt recht.

De hoogte van de OZB is afgeleid van de WOZ-waarde (een percentage). Jaarlijks worden nieuwe WOZ-waarden vastgesteld. De aanslagen zijn gebaseerd op de WOZ-waarden met een waardepeildatum die 1 jaar voorafgaand aan het belastingjaar ligt.

De maximaal verwachte opbrengst OZB wordt als percentage van de totale WOZ-waarden (rekening houdend met areaaluitbreiding en waardestijging) van alle onroerende zaken in Son en Breugel uitgedrukt. Dit percentage is bepalend voor de hoogte van elke individuele aanslag OZB.

De tarieven voor 2022 zijn bijgesteld aan de hand van de ontwikkeling van de nieuwe WOZ-waarden zodat er sprake is van een gelijkblijvend niveau van de opbrengst onroerendezaakbelastingen, exclusief de areaaluitbreiding en de tariefaanpassing. Het voorstel voor vaststelling van de tarieven wordt tegelijk met de begroting aangeboden aan de raad.

De inschatting van de totale WOZ-waarde voor 2022 (voorlopige stand per 1 september 2021) is ten opzichte van de werkelijke WOZ-waarde over 2021 als volgt:

Omschrijving	2021	2022
Totale waarde woningen	2.739.000.000	2.934.500.000
Totale waarde niet-woningen	685.500.000	672.000.000

De belastingcapaciteit heeft een relatie met de inkomsten die een gemeente ontvangt via het gemeentefonds. Hoeveel geld een individuele gemeente uit het gemeentefonds krijgt, hangt namelijk af van de kenmerken en de belastingcapaciteit van de gemeente. De belastingcapaciteit geeft aan hoeveel belasting een gemeente jaarlijks kan innen. Het aandeel van een gemeente in het gemeentefonds is kleiner naarmate het vermogen om belastingen te heffen groter is. Het gaat hier om de WOZ-waarde van onroerende zaken in de gemeente, berekend tegen een voor alle gemeenten gelijk tarief.

In onderstaande tabel geven we de korting op het gemeentefonds weer ten opzichte van werkelijke opbrengst. We doen dit op basis van de waarde 1-1-2021 omdat dit de laatst vastgestelde waarde is.

Belastingsoort	Waarde	Ons tarief	Opbrengst	Kortingstarief	Korting	Saldo
OZB eigenaren woningen	2.739.000.000	0,0877%	2.402.103	0,07152%	1.958.933	443.170
OZB gebruikers niet-woningen	670.500.000	0,1565%	1.049.333	0,08967%	601.237	448.095
OZB eigenaren niet-woningen	685.500.000	0,1898%	1.301.079	0,11130%	762.962	538.118
			4.752.515		3.323.132	1.429.383

 

De ramingen voor de baten OZB 2022 zijn als volgt:

 

Omschrijving	2022
Eigenaren woning	2.461.900,-
Eigenaren niet-woning	1.311.500,-
Gebruikers niet-woning	977.500,-

De gemeente is verplicht om huishoudelijke afvalstoffen in te zamelen. Op grond van artikel 15.33 van de Wet milieubeheer wordt afvalstoffenheffing geheven van degene die in de gemeente feitelijk gebruik maakt van een perceel waarvoor de gemeente verplicht is huishoudelijke afvalstoffen in te zamelen.

In een Circulaire Economie, waarin waardevolle grondstoffen steeds opnieuw worden hergebruikt voor nieuwe producten, streven we naar een afvalloze samenleving. In het door het college op 15 mei 2012 vastgestelde Manifest voor een afvalloze samenleving was onze ambitie gericht op 95% hergebruik in het jaar 2020. De ambitie hebben we niet gehaald. Voor 2020 lag de realisatie op +/- 6.6% voor de Milieustraat en 25% voor de huis-aan-huisinzameling. Circa 115 kg restafval per inwoner.

Voor 2022 richten we ons eerst op het goed inrichten van de nieuwe afvalorganisatie. Pas als dit goed loopt kijken we naar mogelijke nieuwe additioneel maatregelen om de hoeveelheid restafval verder te verminderen.

De afvalstoffenheffing stijgt voor een meerpersoonshuishouden met € 59 per jaar van € 290 naar € 349. Deze verhoging wordt veroorzaakt door een aantal factoren:

• Per 31 december 2021 lopen bijna alle, financieel gunstige, inzamel- en verwerkingscontracten van de gemeente af. De tarieven zijn aangepast aan de prijsstijgingen van de laatste jaren.
• Door de toetreding tot Blink met de instandhouding van de huidige dienstverlening stijgen de kosten voor de inzameling aan huis.
• De kosten voor de Milieustraat zijn door corona sterk gestegen. De verwachtte daling van tonnages in 2021 was minder dan verwacht.
• Transportkosten van het nieuwe GFT contract zijn meegenomen (zie eerste bestuursrapportage 2021).
• Er is geanticipeerd op een aantal ontwikkelingen die de financiën negatief beïnvloeden, zoals sturing op kwaliteit bij een verwerking stromen, afname tonnages PMD door invoering statiegeld, vervanging containers 17 septemberplein en geen opbrengst textiel.
• Er is budget geraamd om het zwerfafval in Ekkersrijt aan te pakken.

Daarnaast spelen er een aantal landelijke ontwikkelingen die financiële gevolgen hebben:

• De nieuwe CAO en de vervroegde uitdiensttreding van zware beroepen zorgen voor een stijging van 5% in de loonkosten en sociale lasten.
• Corona beïnvloedt het aanbod en de opbrengsten van de verwerking van papier, metalen en textiel.
• Door het thuiswerken is de hoeveelheid huishoudelijk restafval toegenomen en de bedrijfsmatige restafval (sterker) afgenomen. Voor het totale afvalbeleid in Nederland is dit positief, maar dit zorgt voor de gemeente, als inzamelaar van huishoudelijk afval, voor meerkosten.

Als gevolg van deze ontwikkelingen stijgen de tarieven voor de afvalstoffenheffing in 2022 met 20,3%.

Het tarief 2022 van de reinigingsrechten stemmen we af op het tarief voor de afvalstoffenheffing van 2022.

Op grond van artikel 229 van de Gemeentewet wordt een rioolheffing geheven. In de raadsvergadering van 7 februari 2019 heeft de gemeenteraad besloten om vanaf 1 januari 2020 de rioolheffing te gaan differentiëren. De differentiatie bestaat uit een afvalwater- en hemelwatercomponent. De afvalwaterheffing is een gebruikersheffing. De hemelwaterheffing is een eigenarenheffing. De hemelwaterheffing wordt een heffing met een vast bedrag van € 50 voor de komende 10 jaren. Doel van de differentiatie van de rioolheffing en het invoeren van de hemelwaterheffing is om bewoners en bedrijven mee te laten werken aan het klimaatbestendig maken van hun omgeving en goed gedrag te belonen in de vorm van een financieel voordeel.

De rioolheffing bestaat vanaf 2020 uit een eigenarenheffing en een gebruikersheffing:

1. Een vast bedrag voor afvalwater voor de gebruikers van percelen (woningen).
2. Een gestaffeld bedrag voor afvalwater voor de gebruikers van percelen (niet-woningen).
3. Een vast bedrag voor hemelwater voor de eigenaar van een perceel waarvan hemelwater in het gemengde riool wordt geloosd.

De tarieven van zowel de afvalstoffenheffing als de rioolheffing worden zodanig vastgesteld dat de geraamde kosten niet boven de geraamde baten uitkomen. Binnen Son en Breugel is 100% kostendekkendheid uitgangspunt voor de berekening van de tarieven.

De noodzakelijke verbeteringen en vervangingen van het rioolstelsel zijn systematisch in beeld gebracht. De hieruit voortvloeiende lasten zijn opgenomen binnen de tariefberekeningen. Voornoemde verbeteringen en investeringen zijn opgenomen binnen het overzicht nieuwe activiteiten zoals opgenomen binnen deze begroting en het vGRP 2016-2022.

Binnen het samenwerkingsverband Optimalisering Afvalwaterketen Systemen (OAS) cluster Eindhoven zijn en worden maatregelen getroffen om de ecologische kwaliteit van de Dommel te verbeteren. In 2017 zijn de genomen maatregelen geëvalueerd en is de bestaande overeenkomst vernieuwd voor de periode 2017-2022.

Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten zijn gemeenten verplicht inzichtelijk te maken hoe bij de berekening van tarieven van heffingen, die hoogstens kostendekkend mogen zijn, wordt bewerkstelligd dat de geraamde baten de ter zake geraamde lasten niet overschrijden, wat de beleidsuitgangspunten zijn die ten grondslag liggen aan deze berekeningen en hoe deze uitgangspunten bij de tariefstellingen worden gehanteerd.

Onderstaande overzichten geven per heffing de totale lasten, de totale baten en het dekkendheidspercentage weer.

Dekkendheid afvalstoffenheffing	2022
Afval taakveld 7.3
Lasten milieustraat	634.514
Lasten overige afvalstromen	1.594.840
Kapitaallasten	33.133
Mutatie voorziening	10
Totaal kosten afval taakveld 7.3	2.262.497
Toerekenbare kosten vanuit andere taakvelden
Overhead taakveld 0.4	104.150
Kwijtschelding taakveld 6.3	38.100
BTW taakveld 0.11*	428.964
Totaal toerekenbaar	571.214
Totaal lasten	2.833.711
Baten afvalstoffenheffing	2.477.441
Baten milieustraat	65.000
Baten overige afvalstromen	291.270
Baten totaal taakveld 7.3	2.833.711
Dekkendheidpercentage afval	100%

 

* De omzetbelasting rekenen we conform artikel 229B van de gemeentewet toe. Deze toerekening is het gevolg van de invoering van het BTW compensatiefonds in 2003. Vanaf dat moment werd de BTW compensabel en werd tegelijkertijd een uitname uit het gemeentefonds gedaan.

 

Dekkendheid rioolheffing	2022
Riolering taakveld 7.2
Beheer en onderhoud riolering	754.394
Kapitaallasten	232.333
Mutatie voorziening	-118.756
Totaal kosten riolering taakveld 7.2	867.972
Toerekenbare kosten vanuit andere taakvelden
Overhead taakveld 0.4	203.234
Kwijtschelding taakveld 6.3	28.000
Straatreiniging taakveld 2.1	80.481
Watertaken taakveld 5.7	73.311
BTW taakveld 0.11	165.048
Totaal toerekenbaar	550.074
Totaal lasten	1.418.046
Opbrengst rioolheffing taakveld 7.2	1.418.046
Baten totaal	1.418.046
Dekkendheidpercentage riool	100%

 

* De omzetbelasting rekenen we conform artikel 229B van de gemeentewet toe. Deze toerekening is het gevolg van de invoering van het BTW compensatiefonds in 2003. Vanaf dat moment werd de BTW compensabel en werd tegelijkertijd een uitname uit het gemeentefonds gedaan.

 

Wanneer de gemeente een bepaalde dienst levert, kunnen daarvoor leges worden geheven. De tarieven worden jaarlijks vastgesteld in de Tarieventabel behorende bij de Legesverordening. Net als riool- en afvalstoffenheffing moeten de tarieven dusdanig worden vastgesteld dat de geraamde baten niet boven de geraamde lasten uitkomen. De verschillende leges die worden geheven, worden in principe jaarlijks verhoogd met de daarvoor geldende inflatiecorrectie. Bij de vaststelling van een aantal tarieven, zoals voor reisdocumenten, moet rekening gehouden worden met van Rijkswege gestelde maximumtarieven.
Er mag geen winst gemaakt worden. Voor deze heffingen wordt gestreefd naar een 100% kostendekkend tarief.

Kostendekkendheid leges
Op grond van het besluit van 5 maart 2016 in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) moeten gemeenten verplicht inzichtelijk maken dat de tarieven en heffingen hoogstens kostendekkend zijn. De geraamde baten mogen de geraamde lasten niet overschrijden.

Per hoofdstuk van de legesverordening 2022, is hieronder de kostendekkendheid weergegeven op basis van de geraamde baten en lasten. Hoofdstukken die niet zijn opgenomen in de plaatselijke legesverordening, zijn niet opgenomen in onderstaande tabel(len). Per titel in de legesverordening wordt gestreefd naar maximale kostendekkendheid, ondanks dat jurisprudentie de legesverordening als één geheel ziet en dus de legesverordening als geheel maximaal kostendekkend moet zijn. Tussen afzonderlijke hoofdstukken binnen een titel mag kruissubsidiëring worden toegepast. Opbrengsten uit leges van een bepaald hoofdstuk, mogen kosten binnen een ander hoofdstuk compenseren.

In onderstaande overzichten zijn per hoofdstuk en per titel de totale baten, de totale lasten en het kostendekkendheidspercentage weergegeven. De lasten zijn uitgesplitst in salaris, overhead en directe lasten. Hierbij is rekening gehouden met jurisprudentie over hetgeen wel en niet aan de leges mag worden toegerekend.

De salaris- en overheadlasten in titel 1 zijn toegerekend vanuit het taakveld 0.2 Burgerzaken. Op basis van de toegerekende salarislasten is het opslagpercentage voor de overhead bepaald.

		Baten	Salaris	Overhead	Lasten	Percentage
Titel 1	Algemene dienstverlening
Hoofdstuk 1	Burgerlijke stand	-26.183	24.126	22.956	2.657	53%
Hoofdstuk 2	Reisdocumenten	-54.981	64.336	61.215	31.581	35%
Hoofdstuk 3	Rijbewijzen	-113.774	50.932	48.462	47.907	77%
Hoofdstuk 4	Verstrekkingen uit de Basisregistratie personen	-5.386	24.126	22.956	-	11%
Hoofdstuk 8	Vastgoedinformatie	-511	5.361	5.101	6.892	3%
Hoofdstuk 9	Overige publiekszaken	-17.492	26.807	25.506	14.385	26%
Hoofdstuk 10	Gemeentearchief	-	5.361	5.101	-	0%
Hoofdstuk 11	Huisvestingswet	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 12	Leegstandswet	-	5.361	5.101	-	0%
Hoofdstuk 16	Kansspelen	-	8.042	7.652	-	0%
Hoofdstuk 17	Telecommunicatie	-7.142	5.361	5.101	-	68%
Hoofdstuk 18	Verkeer en vervoer	-2.215	8.042	7.652	269	14%
Hoofdstuk 19	Kinderopvang	-	5.361	5.101	-	0%
Hoofdstuk 20	Diversen	-4.213	16.084	15.304	2.025	13%
Totaal titel 1		-231.897	249.301	237.210	105.716	39%

 

De salaris- en overheadlasten in titel 2 zijn (voornamelijk) toegerekend vanuit het taakveld 8.3 Wonen en Bouwen, waaronder de bouwvergunningen vallen. Ook hier is op basis van de toegerekende salarislasten de overhead bepaald. De baten en lasten binnen titel 2 van de legesverordening hebben voornamelijk betrekking op hoofdstuk 2 en 3, vandaar is vanwege de samenhang besloten alle lasten toe te rekenen aan hoofdstuk 3 binnen titel 2 en is dit niet verder uitgesplitst. 

 

		Baten	Salaris	Overhead	Lasten	Percentage
Titel 2	Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving / omgevingsvergunningen
Hoofdstuk 1	Begripsomschrijvingen	-	-	-	-
Hoofdstuk 2	Schetsplan / Conceptaanvraag omgevingsvergunningen / Verzoek principebesluit	-6.068			-
Hoofdstuk 3	Omgevingsvergunning	-736.051	320.876	305.314	129.004	97%
Hoofdstuk 4	Vermindering	-	-	-	-
Hoofdstuk 5	Teruggaaf	-	-	-	-
Hoofdstuk 6	Intrekking omgevingsvergunning	-	-	-	-
Hoofdstuk 8	Bestemmingswijzigingen zonder activiteiten	-	-	-	-
Hoofdstuk 9	Bouwvergunning eerste of tweede fase	-	-	-	-
Hoofdstuk 10	In deze titel niet benoemde beschikking	-	-	-	-
Totaal titel 2		-742.119	320.876	305.314	129.004	98%

 

De salaris- en overheadlasten in titel 3 zijn voornamelijk toegerekend vanuit het taakveld 0.2 Burgerzaken. 

 

		Baten	Salaris	Overhead	Lasten	Percentage
Titel 3	Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn
Hoofdstuk 1	Horeca	-1.805	5.361	5.101	101	17%
Hoofdstuk 3	Seksbedrijven	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 4	Verbod exploiteren bedrijf zonder benodigde vergunning	-	-	-	-	-
Hoofdstuk 5	Marktstandplaatsen	-	5.361	5.101	-	0%
Hoofdstuk 6	Winkeltijdenwet	-	5.361	5.101	-	0%
Hoofdstuk 7	In deze titel niet benoemde vergunning, ontheffing of andere beschikking	-	2.681	2.551	-	0%
Totaal titel 3		-1.805	18.765	17.854	101	5%

Marktgelden
Marktgelden worden geheven van degene die een standplaats inneemt (of van degene aan wie een standplaats is toegewezen) op de wekelijkse warenmarkt.
Marktgelden zijn afhankelijk van het aantal strekkende meters frontlengte van de standplaats. Het tarief is verhoogd met de inflatiecorrectie (1,65%).

Precariorechten
In 2006 is notitie “Terrassenbeleid Son en Breugel” vastgesteld. Conform deze notitie is dit tarief met de inflatiecorrectie (1,65%) verhoogd. 

De gemeente is op grond van de Gemeentewet en Invorderingswet bevoegd kwijtschelding van gemeentelijke heffingen te verlenen. Met het oog op de administratieve lastenverlichting voor de burgers toetsen wij bij het inlichtingenbureau indien er eerder kwijtschelding is verleend of er geen belemmeringen zijn. Bij geen belemmering verlenen wij automatische kwijtschelding.

De kwijtscheldingsregels zijn vastgelegd in de Invorderingswet 1990 en de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990. De gemeente heeft, als gevolg van artikel 255 van de Gemeentewet, slechts op 2 onderdelen beleidsvrijheid:

• De raad kan bepalen dat er helemaal geen dan wel gedeeltelijke kwijtschelding wordt verleend.
• De raad kan regels stellen met betrekking tot de wijze waarop de kosten van bestaan in aanmerking worden genomen die er toe leiden dat in ruimere mate kwijtschelding wordt verleend.

Op grond van het laatste onderdeel heeft de gemeente gekozen voor het voor 100% meenemen van de kosten van bestaan. Het bestaande beleid wordt hiermee voortgezet.

Kwijtschelding kan worden aangevraagd voor de volgende heffingen:

• onroerendezaakbelastingen;
• afvalstoffenheffing;
• rioolheffing.

 

	2020	2021	2022
OZB Eigenaar Woning	0,0881%	0,0877%	0,0841%
OZB Eigenaar Niet-woning	0,1649%	0,1898%	0,1969%
OZB Gebruiker Niet-woning	0,1407%	0,1565%	0,1623%
Afvalstoffenheffing 1-persoonshh	173,28	231,60	278,64
Afvalstoffenheffing meer-pers.hh	217,20	290,28	349,20
Reinigingsrechten	210,84	281,76	339,00
Rioolheffing woningen (afgekoppeld)	132,60	137,28	141,96
Rioolheffing woningen (niet-afgekoppeld)	182,60	187,28	191,96

 

Vergelijking buurgemeenten
In onderstaande tabel worden de eenheden gebruikt die het COELO toepast voor het bepalen van de woonlasten. Onderstaande tabel geeft inzicht in de gegevens over 2021 (afgerond op hele euro's).

 

	Son en Breugel	Nuenen	Eindhoven	Best	Geldrop-Mierlo
OZB Eig. woning	0,0877%	0,1284%	0,10930%	0,0895%	0,0788%
OZB Eig. niet-woning	0,1898%	0,2324%	0,30044%	0,1965%	0,1728%
OZB Gebr. niet-won.	0,1565%	0,1866%	0,22103%	0,1576%	0,1404%
Afvalstoffenheffing (*) (meerpers.huishouden)	290	402	319	299	333
Rioolheffing	137	190	144	174	194

 

(*): Diftar gemeenten worden door het COELO berekend op basis van vastrecht plus een gemiddeld aantal ledigingen (18 maal een grijze container van 140 liter en 7 maal een groene container van 140 liter). De aantallen van het COELO zijn gebaseerd op een landelijk gemiddelde. In de meeste diftar gemeenten is het gemiddelde aantal ledigingen vaak lager (zie hieronder bij Ontwikkeling lokale lastendruk).

Ontwikkeling lokale lastendruk

Jaar	2020	2021	2022 (^)
WOZ-waarde	328.000	346.000	366.000
Wijziging WOZ-waarde	7,19%	5,49%	5,78%
OZB	289	303	308
Afvalstoffenheffing (meerpersoons)	217	290	349
Rioolheffing (afvalwater)	133	137	142
Rioolheffing (hemelwater) (#)	50	50	50
Totaal	689	780	849
% wijziging lasten t.o.v. t-1	9,0%	13,2%	8,8%

(^): Inschatting op basis van de op 1 september 2021 bekende gegevens.
(#): Vanaf 2020 is de rioolheffing gedifferentieerd. Het hemelwater tarief wordt opgelegd aan eigenaren van objecten die niet zijn afgekoppeld. Wanneer er vanaf een perceel geen hemelwater wordt geloosd op het gemengde rioolstelsel wordt deze belasting niet geheven. Op deze manier hebben eigenaren zelf invloed op de totale lastendruk. Voor huishoudens die zijn afgekoppeld stijgen de totale lasten naar € 799.