Financiering

De paragraaf financiering in de begroting en de jaarstukken is in het BBV en in de wet Fido verplicht gesteld. Financiering is de manier waarop wij de benodigde geldmiddelen aantrekken en (tijdelijke) overtollige geldmiddelen beleggen. Dit gebeurt binnen de wettelijke kaders van het BBV en de wet Fido. Naast deze wetgeving geldt voor de gemeente een Treasurystatuut. Dit statuut bevat regels om de financieringsfunctie te sturen, beheersen en controleren. De bedragen in onderstaande tabellen moeten vermenigvuldigd worden met € 1.000,-. Door de afronding op duizendtallen kunnen er afrondingsverschillen ontstaan.

Conform het nieuwe BBV moet deze paragraaf inzicht geven in de rentelasten en -baten, het renteresultaat, de financieringsbehoefte en de wijze waarop rente wordt toegerekend aan investeringen, grondexploitaties en projecten. Toerekening aan de taakvelden is gedaan met de rentepercentages die hieronder zijn genoemd.

De ECB heeft in 2023 een strak monetair beleid gevoerd en de rentetarieven vijf keer verhoogd.

De EMU-tekortruimte voor gemeenten in 2023 is vastgesteld op -/- 0,27% BBP.
De individuele EMU-referentiewaarde voor Son en Breugel is voor 2023 vastgesteld € 1.732.000,-. Dit betreft geen norm, maar een indicatie van het aandeel dat de gemeente in de gezamenlijke tekortnorm heeft.

	Omschrijving	2023
1	Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves	-788
2	Mutatie (im)materiële vaste activa	-9.583
3	Mutatie voorzieningen	-247
4	Mutatie voorraden (incl. bouwgronden in exploitatie)	-1.550
5	Verwachte boekwinst bij verkoop effecten en verwachte boekwinst bij verkoop (im)materiële vaste activa	0
	EMU-saldo	-12.168

De renteberekening voor activa mag conform BBV 25% afwijken op basis van begroting en werkelijkheid. De bouwgrondexploitaties wordt bij de jaarrekening op werkelijke basis toegerekend.

Renteschema	Begroting	Realisatie
Bespaarde rente over voorziening verliesgevende complexen bouwgrond	2,00%	2,00%
Rente grondexploitatie	0,92%	0,91%
Rente activa	1,00%	0,70%

In onderstaand schema is het renteresultaat berekend volgens BBV:

Renteschema	2023
De externe rentelasten over de lange financiering	232
De externe rentelasten over de korte financiering	65
De externe rentebaten	-34
Saldo rentelasten en rentebaten	263
De rente die aan de grondexploitatie moet worden doorberekend	15
De rentebaten van projectfinanciering die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	-17
De rentelasten van projectfinanciering die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	21
Aan taakvelden toe te rekenen externe rente	19
Rente over eigen vermogen	0
Rente over voorzieningen (gewaardeerd op contante waarde)	132
Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente 1+2+3)	415
De werkelijk aan taakvelden toegerekende rente (renteomslag)	-435
Renteresultaat op het taakveld treasury (4+5)	-20

Het genoemde renteresultaat komt terug op het taakveld treasury, maar is niet het enige resultaat op dat taakveld. Ook bijvoorbeeld ontvangen dividend wordt geraamd op het taakveld, maar maakt geen onderdeel uit van het renteschema.

Beleidsvoornemen financiering.
Het beleid van 2023 is erop gericht om de financieringsbehoefte af te dekken met kortlopende financiering om flexibel te blijven in de ontwikkelingen van de financieringsbehoefte. We houden daarbij rekening met de kasgeldlimiet, die bepaalt dat de gemiddelde vlottende schuld over 3 maanden gezien, in beginsel niet boven de 8,5% van het begrotingstotaal mag uitkomen. 

In 2023 zijn de liquiditeitstekorten gefinancierd met kasgeldleningen. 

De overheid heeft twee instrumenten bepaald voor het toetsen van het renterisico, namelijk: de kasgeldlimiet en de renterisiconorm.

Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet vormt de bovengrens waarmee een tijdelijk liquiditeitstekort gefinancierd kan en mag worden met een kortlopende geldlening (korter dan 1 jaar). Als het liquiditeitstekort een structureel karakter draagt moet een langlopende geldlening worden aangetrokken. Wanneer voor het derde achtereenvolgende kwartaal de kasgeldlimiet wordt overschreden, moet de toezichthouder hiervan op de hoogte worden gesteld. Ook moeten we de kwartaalrapportage en een plan om binnen de kasgeldlimiet te blijven ter goedkeuring voorleggen aan de toezichthouder. De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal.

Stap	Omschrijving	Kwartaal 1	Kwartaal 2	Kwartaal 3	Kwartaal 4
	Bepalen toegestane kasgeldlimiet
	Omvang begrotingstotaal	47.116	47.116	47.116	47.116
	Percentage regeling	8,50%	8,50%	8,50%	8,50%
1	Toegestane kasgeldlimiet	4.005	4.005	4.005	4.005
	Vlottende korte schuld
	Opgenomen gelden < 1 jaar	1.000	4.267	3.333	8.667
	Schuld in rekening courant	1.169	735	289	0
	Gestorte gelden door derden < 1 jaar	13	12	12	12
	Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld	0	0	0	0
2	Totaal vlottende korte schuld	2.182	5.014	3.635	8.679
	Vlottende middelen
	Contante gelden in kas	17	13	7	5
	Tegoeden in rekening courant	0	407	377	2.912
	Overige uitstaande gelden < 1 jaar	0	0	0	0
3	Totaal vlottende middelen	17	420	383	2.916
4	Totaal netto vlottende schuld (2-3)	2.165	4.594	3.251	5.762
	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-) (1-4)	1.840	-589	754	-1.757

Renterisiconorm
De renterisiconorm stelt een grens aan het te lopen renterisico op de vaste schuld. De risiconorm houdt in dat de jaarlijkse verplichte aflossingen en renteherzieningen niet hoger mogen zijn dan 20% van het begrotingstotaal (zie tabel hieronder).

Stap	Omschrijving
1	Renteherzieningen	0
2	Aflossingen	1.599
3 (1+2)	Renterisico	1.599
4	Begrotingstotaal	47.116
5	Percentage regeling	20%
6 (4 x 5)	Renterisiconorm	9.423
7	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-)	7.824

In 2023 is de renterisiconorm niet overschreden.

Een belangrijk onderdeel van het financieringsbeleid vormt de omvang, flexibiliteit, gemiddelde looptijd en rentegevoeligheid van de leningenportefeuille. De leningenportefeuille van de gemeente ziet er als volgt uit:

Opgenomen langlopende leningen
Leningverstrekker	Looptijd		Rente	Oorspronkelijk	1-1-2023	31-12-2023
	Van	t/m
Prov. NB	2018	2033	1,13%	1.014	760	695
Prov. NB	2018	2033	1,18%	761	571	357
Prov. NB	2019	2034	1,28%	507	413	0
Prov. NB	2019	2034	1,33%	254	207	0
BNG	2022	2042	1,72%	14.000	14.000	13.300
Totaal				16.536	15.951	14.352