Financiering | Jaarstukken 2024

Inleiding

De paragraaf financiering in de begroting en de jaarstukken is in het BBV en in de wet Fido verplicht gesteld. Financiering is de manier waarop wij de benodigde geldmiddelen aantrekken en (tijdelijke) overtollige geldmiddelen beleggen. Dit gebeurt binnen de wettelijke kaders van het BBV en de wet Fido. Naast deze wetgeving geldt voor de gemeente een Treasurystatuut. Dit statuut bevat regels om de financieringsfunctie te sturen, beheersen en controleren. De bedragen in onderstaande tabellen moeten vermenigvuldigd worden met € 1.000,-. Door de afronding op duizendtallen kunnen er afrondingsverschillen ontstaan.

Conform het nieuwe BBV moet deze paragraaf inzicht geven in de rentelasten en -baten, het renteresultaat, de financieringsbehoefte en de wijze waarop rente wordt toegerekend aan investeringen, grondexploitaties en projecten. Toerekening aan de taakvelden is gedaan met de rentepercentages die hieronder zijn genoemd.

Interne- en externe ontwikkelingen

De ECB heeft in 2024 in totaal vier verlagingen van de rente doorgevoerd nadat de inflatie in de gehele EU flink was afgezwakt.

De EMU-tekortruimte voor gemeenten in 2024 is vastgesteld op -/-0,34 % BBP.
De individuele EMU-referentiewaarde voor Son en Breugel is voor 2024 vastgesteld € 2.390.000. Dit betreft geen norm, maar een indicatie van het aandeel dat de gemeente in de gezamenlijke tekortnorm heeft.

	Omschrijving	2024
1	Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves	-809
2	Mutatie (im)materiële vaste activa	-9.104
3	Mutatie voorzieningen	149
4	Mutatie voorraden (incl. bouwgronden in exploitatie)	-1.693
5	Verwachte boekwinst bij verkoop effecten en verwachte boekwinst bij verkoop (im)materiële vaste activa	0
	EMU-saldo	-11.457

De renteberekening voor activa mag conform BBV 25% afwijken op basis van begroting en werkelijkheid. De bouwgrondexploitaties wordt bij de jaarrekening op werkelijke basis toegerekend.

Renteschema	Begroting	Realisatie
Bespaarde rente over voorziening verliesgevende complexen bouwgrond	2,00%	2,00%
Rente grondexploitatie	1,59%	1,95%
Rente activa	1,80%	1,30%

In onderstaand schema is het renteresultaat berekend volgens BBV:

Renteschema	2024
De externe rentelasten over de lange financiering	599
De externe rentelasten over de korte financiering	289
De externe rentebaten	-32
Saldo rentelasten en rentebaten	856
De rente die aan de grondexploitatie moet worden doorberekend	-16
De rentebaten van projectfinanciering die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	-17
De rentelasten van projectfinanciering die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	11
Aan taakvelden toe te rekenen externe rente	-21
Rente over eigen vermogen	0
Rente over voorzieningen (gewaardeerd op contante waarde)	151
Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente 1+2+3)	987
De werkelijk aan taakvelden toegerekende rente (renteomslag)	-932
Renteresultaat op het taakveld treasury (4+5)	54

Het genoemde renteresultaat komt terug op het taakveld treasury, maar is niet het enige resultaat op dat taakveld. Ook bijvoorbeeld ontvangen dividend wordt geraamd op het taakveld, maar maakt geen onderdeel uit van het renteschema.

Financieringsbehoefte

Beleidsvoornemen financiering.
Het beleid van 2024 is erop gericht om de financieringsbehoefte af te dekken met kortlopende financiering om flexibel te blijven in de ontwikkelingen van de financieringsbehoefte. We houden daarbij rekening met de kasgeldlimiet, die bepaalt dat de gemiddelde vlottende schuld over 3 maanden gezien, in beginsel niet boven de 8,5% van het begrotingstotaal mag uitkomen.

Het renterisico wordt gereduceerd door op verschillende momenten leningen af te sluiten zodat sprake is van een 'gemiddelde' rente.

Liquiditeit

In 2024 zijn de liquiditeitstekorten gefinancierd met kasgeldleningen. In mei hebben we de vrijvallende kasgeldlening van € 18 miljoen geherfinancierd in een langlopende lening van € 20 miljoen om te voorzien in de meerjarige financieringsbehoefte. Gekozen is voor € 20 miljoen om het renterisico te spreiden.

Renterisicobeheer

De overheid heeft twee instrumenten bepaald voor het toetsen van het renterisico, namelijk: de kasgeldlimiet en de renterisiconorm.

Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet vormt de bovengrens waarmee een tijdelijk liquiditeitstekort gefinancierd kan en mag worden met een kortlopende geldlening (korter dan 1 jaar). Als het liquiditeitstekort een structureel karakter draagt moet een langlopende geldlening worden aangetrokken. Wanneer voor het derde achtereenvolgende kwartaal de kasgeldlimiet wordt overschreden, moet de toezichthouder hiervan op de hoogte worden gesteld. Ook moeten we de kwartaalrapportage en een plan om binnen de kasgeldlimiet te blijven ter goedkeuring voorleggen aan de toezichthouder. De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal.

De kasgeldlimiet is in 2024 maximaal twee achtereenvolgende kalenderkwartalen overschreven hetgeen is toegestaan.

Stap	Omschrijving	Kwartaal 1	Kwartaal 2	Kwartaal 3	Kwartaal 4
	Bepalen toegestane kasgeldlimiet
	Omvang begrotingstotaal	50.057	50.057	50.057	50.057
	Percentage regeling	8,50%	8,50%	8,50%	8,50%
1	Toegestane kasgeldlimiet	4.255	4.255	4.255	4.255
	Vlottende korte schuld
	Opgenomen gelden < 1 jaar	18.000	6.000	1.000	7.333
	Schuld in rekening courant	0	289	12	0
	Gestorte gelden door derden < 1 jaar	12	12	12	12
	Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld	0	0	0	0
2	Totaal vlottende korte schuld	18.012	6.301	1.024	7.345
	Vlottende middelen
	Contante gelden in kas	3	8	5	6
	Tegoeden in rekening courant	3.518	1.253	2.080	1.783
	Overige uitstaande gelden < 1 jaar	0	0	0	0
3	Totaal vlottende middelen	3.521	1.261	2.084	1.789
4	Totaal netto vlottende schuld (2-3)	14.491	5.041	-1.060	5.556
	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-) (1-4)	-10.236	-786	5.315	-1.301

Renterisiconorm
De renterisiconorm stelt een grens aan het te lopen renterisico op de vaste schuld. De risiconorm houdt in dat de jaarlijkse verplichte aflossingen en renteherzieningen niet hoger mogen zijn dan 20% van het begrotingstotaal (zie tabel hieronder).

Stap	Omschrijving	Begroting	Begroting na wijziging
1	Renteherzieningen	0	0
2	Aflossingen	864	1.800
3 (1+2)	Renterisico	864	1.800
4	Begrotingstotaal	50.057	62.718
5	Percentage regeling	20%	20%
6 (4 x 5)	Renterisiconorm	10.011	12.544
7	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-)	9.147	10.744

In 2024 is de renterisiconorm niet overschreden.

Leningenportefeuille

Een belangrijk onderdeel van het financieringsbeleid vormt de omvang, flexibiliteit, gemiddelde looptijd en rentegevoeligheid van de leningenportefeuille. De leningenportefeuille van de gemeente ziet er als volgt uit:

Opgenomen langlopende leningen
Leningverstrekker	Looptijd		Rente	Oorspronkelijk	1-1-2024	31-12-2024
	Van	t/m
Prov. NB	2018	2033	1,13%	1.014	695	629
Prov. NB	2018	2033	1,18%	357	357	323
BNG	2024	2034	3,08%	20.000	0	19.000
BNG	2022	2042	1,72%	14.000	13.300	12.600
Totaal				35.372	14.352	32.552