Programma 2. Sociale leefomgeving

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Ook in 2024 zijn positieve gezondheid, welbevinden en ontwikkelmogelijkheden voor onze inwoners centrale pijlers geweest voor onze inzet ten behoeve van de sociale leefomgeving. Het opstellen van het nieuwe cultuurbeleid, waar we in 2024 mee zijn begonnen, is een goed voorbeeld van het verder invulling geven aan in de sociale leefomgeving. Ons instrumentarium om deze opgaven handen en voeten te geven en te vertalen in resultaten, bestaat voor een belangrijk deel uit goede voorzieningen voor inwoners, vrijwilligers en professionals. Onder voorzieningen verstaan we hier ondersteuningsmogelijkheden voor individuele inwoners door hulp en (financiële) steun en subsidies voor onder meer vrijwilligersorganisaties, activiteiten en maatschappelijke organisaties. Voorzieningen zijn ook accommodaties en bijeenkomsten/evenementen. Het programma heeft betrekking op alle inwoners als het gaat om preventie, gezonde leefstijl, ontwikkeling, ontmoeting en ontspanning. Hiervoor is onder meer ingezet op een passend aanbod van culturele activiteiten. Het programma gaat daarnaast specifiek in op ondersteuning van kwetsbare inwoners en jeugdigen. Ook voor de opvang is in 2024 veel aandacht geweest. Denk aan de voortgezette opvang van Oekraïense vluchtelingen en de opvang van 200 asielzoekers in een Tijdelijke Gemeentelijke Opvang.

Wat wilden we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat wilden we bereiken?
Thema Doelstellingen
Maatschappelijke participatie 1. We ondersteunen inwoners die niet op eigen kracht kunnen participeren.
2. (De toegang naar) zorg en ondersteuning is laagdrempelig en efficiënt: klantgericht en op maat.
Ontmoeting 3. Son en Breugel kent een voldoende en gevarieerd aanbod van laagdrempelige ontmoetingsfuncties in de wijken, onder andere in de vorm van onderwijs-, sport- en verenigingsgebouwen.
4. We ondersteunen lokale initiatieven gericht op ontmoeting.
Jeugdigen 5. Goede voorschoolse voorzieningen en een erkend programma voor VVE (voor- en vroegschoolse educatie) dragen bij aan een goede ontwikkeling van peuters en voorkomen onderwijsachterstand.
6. We hebben goede en goed bereikbare schoolgebouwen voor een optimaal en gedifferentieerd lokaal onderwijsaanbod.
7. Jeugdigen en hun ouders krijgen ondersteuning wanneer zij problemen ondervinden in opgroei- en opvoedsituaties.
Gezonde leefstijl 8. Met voorlichting en ondersteuning stimuleren we inwoners zo gezond mogelijk te leven.
Cultuur en erfgoed 9. Wij stimuleren de mogelijkheden voor inwoners om zich cultureel te ontwikkelen en te ontplooien en wij houden cultureel erfgoed en monumenten in stand.

Relevante beleidsnota's

Terug naar navigatie - Relevante beleidsnota's
Naam Periode Vastgesteld in de raad Planning vaststelling nieuw beleidsplan
Cultuurbeleid gemeente Son en Breugel 2025-2030 2025-2030 27 februari 2025 n.v.t.
Beleidsplan voorschoolse voorzieningen en voor-en vroegschoolse educatie vanaf 2020 4 juli 2019 Q2-2025
Accommodatiebeleid (AP) & Vastgoedbeleid (2025-2029) 2025 - 2029 n.v.t. Q2-2025
Visie Sport en bewegen vanaf 2014 6 februari 2014 n.v.t.
Cultureel Erfgoed gemeente Son en Breugel 2021 - 2030
Re-integratieverordening Participatiewet 2023 n.v.t. 22 februari 2024 n.v.t.
Lokaal Gezondheidsbeleid 2021-2024 17 december 2020 2025
Visie wonen met zorg n.v.t. 29 augustus 2013 2025
Beleidskader Sociaal Domein 2023-2026 20 april 2023 n.v.t.
Jeugd- en jongerenbeleid 2025 e.v. - 2025
Integraal HuisvestingsPlan (IHP) 2024-2028 2024-2028 22 februari 2024 2028
Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs 2015 vanaf 2015 5 november 2014 2025
Verordening maatregelen Pw, Ioaw en Ioaz 2024 2024 e.v. december 2024 n.v.t.
Verordening individuele inkomenstoeslag 2022 e.v. december 2021 2026
Verordening Gemeentelijk Sociaal Fonds 2013 Beëindigd
Integraal beleidskader armoedebestrijding & schuldhulpverlening 2023-2026 19 januari 2023 2027
Verordening Schuldhulpverlening Son en Breugel 2021 e.v. 4 februari 2021 Begin 2026
Verordening en uitvoeringsbesluit Wmo 2020 19 december 2019 2025
Verordening en uitvoeringsbesluit Jeugdhulp 2023 23 maart 2023 2025
Verordening bekostiging leerlingenvervoer 2022 22 september 2022 2026
Mantelzorgbeleid 2024-2029 14 november 2024 2030
Vrijwilligersbeleid 2004 2025

Wat hebben we ervoor gedaan?

Terug naar navigatie - Wat hebben we ervoor gedaan?

Ontmoeting

Terug naar navigatie - Ontmoeting

Jeugd en jongeren

Terug naar navigatie - Jeugd en jongeren

Cultuur en erfgoed

Terug naar navigatie - Cultuur en erfgoed

Bijdrage verbonden partijen aan dit programma

Terug naar navigatie - Bijdrage verbonden partijen aan dit programma

Dienst Dommelvallei

  • Dienst Dommelvallei voert gemeentelijke taken uit op het gebied van inkomensondersteuning en begeleiding naar werk. Deels geschiedt de dienstverlening vanuit het CMD. Ook de beleidsadvisering op dit terrein is ondergebracht bij Dienst Dommelvallei.
  • Daarnaast ondersteunt Dienst Dommelvallei de dienstverlening in het Sociaal Domein richting inwoners (waaronder de administratieve ondersteuning en applicatie-inrichting voor Wmo, Jeugd en Participatiewet).
  • Dienst Dommelvallei zet samen met CMD partners (zoals WSD) zelf ontwikkelde methoden en aanpakken in naar activering en werk. 

 

Gemeenschappelijke regeling WSD
WSD is ons werk-ontwikkelbedrijf en voert de werkgeversverplichtingen uit van de voormalige Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). Daarnaast begeleidt WSD inwoners die in het kader van de Participatiewet ondersteuning nodig hebben bij het vinden van werk en fungeren daarmee als ontwikkelbedrijf. Voor nieuwkomers met een grote afstand tot de arbeidsmarkt voeren zij de Zelfredzaamheidsroute voor inburgeren uit.  

 

Voor de gemeente Son en Breugel is een Lokaal Plan opgesteld op basis van het koersdocument "Gezamenlijke doorontwikkelen". Het Lokaal Plan omvat deelprojecten waaronder de werkdiagnose AanZet en Kansen, de aanpak voor inwoners die langdurig afhankelijk zijn van bijstand. De deelprojecten bieden de mogelijkheid om gezamenlijk optimale dienstverlening te ontwikkelen. Met de Kenniskompanie als kennis- en expertisecentrum bundelen de samenwerkende gemeenten kennis en ervaring voor het ondersteunen van inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt. 

 

Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD)
De GGD Brabant-Zuidoost voert voor ons de (verplichte) taken van de Wet publieke gezondheid uit. Daarnaast ondersteunt ze de gemeente bij de invulling van ons (gezondheids)beleid, bijvoorbeeld via de vierjaarlijkse Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV). In 2020 heeft de GGD deze voor het laatst vernieuwd. Deze documenten zijn voor de komende jaren mede de basis voor nieuw beleid alsook voor input voor de omgevingsvisie.

 

Een10voordejeugd
Regionale inkoopsamenwerking voor de inkoop van specialistische jeugdhulp, bestaande uit gemeente Helmond, Peelgemeenten (Deurne, Asten, Someren, Laarbeek, Gemert-Bakel), Dommelvallei+ (Geldrop-Mierlo, Nuenen, Son en Breugel, Waalre) en gemeente Veldhoven. In 2024 zijn er volgens het werkplan verdere stappen gezet in o.a. het voortzetten van kleinschalig verblijf. Ook is er een start gemaakt met het opzetten van een gemeenschappelijke regeling (GR), welke verplicht is vanaf 2026.

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Wat heeft het gekost?

In onderstaande tabel zijn de baten en lasten opgenomen die aan het programma zijn verbonden. Zowel de baten als de lasten worden als positieve bedragen weergegeven. Het saldo (afwijking budget 2024) wordt weergegeven als positief als het gerealiseerde bedrag hoger is dan de begroting. Bij de lasten is een positief bedrag dus een nadeel, bij de baten een voordeel. Door afronding kunnen er verschillen ontstaan omdat tellingen uit het financieel systeem komen en daarom soms afwijken.

Bedragen x €1.000
Omschrijving Primaire begroting 2024 Begroting na wijziging 2024 Realisatie 2024 Afwijking budget 2024
Lasten
0.10 Mutaties reserves programma 2 0 1.118 1.118 0
4.2 Onderwijshuisvesting 1.218 1.254 1.164 -90
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingenzaken 957 599 690 91
5.1 Sportbeleid en activering 271 271 303 31
5.2 Sportaccommodaties 807 1.062 1.142 80
5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie 587 780 797 17
5.4 Musea 7 7 2 -5
5.5 Cultureel erfgoed 222 252 150 -103
5.6 Media 75 475 454 -21
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie 3.843 9.354 8.901 -453
6.2 Toegang en eerstelijnsvoorzieningen 767 767 1.500 733
6.3 Inkomensregelingen 3.786 4.063 3.993 -70
6.4 WSW en beschut werk 791 814 806 -8
6.5 Arbeidsparticipatieinstrumenten gericht op toeleiding naar werk 615 615 618 2
6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) 1.362 1.337 845 -492
6.71A Huishoudelijke hulp (WMO) 1.437 1.588 1.551 -38
6.71B Begeleiding (WMO) 690 688 679 -9
6.71C Dagbesteding (WMO) 286 203 186 -17
6.71D Overige maatwerkarrangementen (WMO) 245 216 258 42
6.72A Jeugdzorg begeleiding 913 1.273 1.396 122
6.72B Jeugdzorg behandeling 744 784 756 -28
6.72C Jeugdhulp dagbesteding 443 468 482 14
6.72D Jeugdhulp zonder verblijf overig 415 577 517 -61
6.73C Jeugdhulp met verblijf overig 800 1.245 1.490 245
6.74A Jeugd behandeling GGZ zonder verblijf 450 550 583 33
6.74B Jeugdhulp crisis/LTA/GGZ-verblijf 37 49 236 188
6.74C Gesloten plaatsing -4 91 139 48
6.81A Beschermd wonen (WMO) 2 2 0 -2
6.81B Maatschappelijke- en vrouwenopvang (WMO) 2 14 13 -2
6.82A Jeugdbescherming 247 332 352 19
6.82B Jeugdreclassering 4 12 9 -3
7.1 Volksgezondheid 907 922 1.010 88
Totaal Lasten 22.929 31.785 32.137 352
Baten
0.10 Mutaties reserves programma 2 607 1.505 1.497 -8
4.2 Onderwijshuisvesting 196 337 182 -155
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingenzaken 20 9 24 15
5.1 Sportbeleid en activering 85 85 92 8
5.2 Sportaccommodaties 138 138 186 48
5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie 135 255 258 3
5.5 Cultureel erfgoed 26 26 25 -1
5.6 Media 0 16 16 0
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie 496 6.896 8.297 1.402
6.2 Toegang en eerstelijnsvoorzieningen 0 0 13 13
6.3 Inkomensregelingen 3.193 3.193 3.595 401
6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) 0 0 0 0
6.71D Overige maatwerkarrangementen (WMO) 186 126 134 8
6.72B Jeugdzorg behandeling 0 0 5 5
6.73C Jeugdhulp met verblijf overig 0 0 336 336
6.81A Beschermd wonen (WMO) 0 0 6 6
7.1 Volksgezondheid 74 74 106 32
Totaal Baten 5.154 12.659 14.772 2.113
Saldo (baten -/- lasten) -17.774 -19.125 -17.365 1.760

Analyse

Terug naar navigatie - Analyse
2. Sociale leefomgeving I/S Bedrag
4.2 Onderwijshuisvesting I -274.000
Betreft deels overschrijding in verband met compleet nieuwe inrichting de Bongerd ten behoeve van bewegingsonderwijs. En doorbelasting afwaardering boekwaarde oude basisschool De Regenboog naar grondexploitatie Centrum Breugel. Daarnaast minder inkomsten voor de kinderopvang dan begroot in verband met vertraging van de uitbreiding van de Bloktempel.
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingenzaken I -62.000
In schooljaar 2024-2025 heeft er een stijging plaatsgevonden van 24 leerlingen in vervoer waardoor de vervoerskosten stegen.
5.2 Sportaccommodaties I -33.000
De overschrijding is grotendeels te wijten aan het oplossen van jaarlijks niet en/of te laat uitgevoerde onderhoudsactiviteiten vanuit lopende onderhoudscontracten, waaronder levering en bij-strooien van infill op de 3 kunstgrasvelden. Het bij-strooien dient jaarlijks met kleine hoeveelheden bij te worden gehouden. In 2024 bleek eenmalig bij strooien van een grote hoeveelheid infill noodzakelijk om de infill op peil te brengen.
5.5 Cultureel erfgoed I 41.000
Het geplande planmatig onderhoud voor de oude Kerktoren en het Raadhuisje zijn door personele capaciteit niet tot uitvoering gebracht. De maatregelen staan gepland voor 2025. Door de wijziging van inhuur voor een erfgoedmedewerker vanuit de Omgevingsdienst Zuid-Oost Brabant (ODZOB) naar detacheren vanuit de gemeente Nuenen, is er circa 14,5 K bespaard op deze personele kosten.
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie I 1.722.000
Het taakveld Samenkracht en Participatie bevat de volgende onderdelen
Maatschappelijk werk De definitieve subsidies over het jaar 2023 aan GGzE en het Alzheimer Cafe zijn lager vastgesteld dan het verstrekte voorschot. Ook hebben we subsidiemiddelen terugontvangen voor het project de Stap naar Gezonder (voorheen Grozzerdam) van de GGD en de cooperatie Slimmer Leven. De jaarlijkse waarderingssubsidies 2024 die we verstrekken aan een aantal stichtingen die activiteiten organiseren voor ouderen hebben we laten lopen via het SPUK GALA (bestrijding eenzaamheid).
Sociaal cultureel werk
Per 1 augustus 2024 heeft de gemeente zelf de casusregisseur (via inhuur) in dienst genomen. De LEVgroep had voor deze taken voor een volledig kalenderjaar subsidiemiddelen ontvangen. Het restant van het subsidiebudget € 34.434,- voor deze casusregisseur is terugbetaald aan de gemeente. Het maximale budget € 15.000,- van de eenmalige (project)subsidies is niet volledig besteed, in totaal hebben we voor een bedrag van € 4.685,- buurt- en muziekinitiatieven financieel ondersteund in 2024. Een aantal activiteiten en werkzaamheden (Sjors Sportief, mantelzorgsteunpunt, een tegen eenzaamheid, veerkracht) uitgevoerd door de LEV groep hebben wij verrekend met de SPUK GALA middelen voor 2024, dit heeft als resultaat dat op het budget van sociaal cultureel werk minder middelen zijn uitgegeven dan begroot.
Kinderopvang
De kosten van de inspectiekosten van de GGD voor de Wet kinderopvang waren lager dan begroot. Bij de meeste opvanglocaties waren de inspecties goed, dit zorgt ervoor dat er minder uren aan de inspecties zijn besteed en in rekening zijn gebracht. Een aantal inspecties zijn in december 2024 uitgevoerd en zijn in 2025 in rekening gebracht. Dit resulteert in een voordeel van € 14.900,-. In 2024 hebben er minder kinderen gebruik gemaakt van een gesubsidieerde voorschoolse educatie kindplaat (VE) of niet voor een volledig jaar in verband met de doorstroom naar het basisonderwijs. Daarnaast ontving de gemeente meer SPUK middelen voor het onderwijsachterstandenbeleid (OAB). Dit levert samen een positief resultaat op van € 49.650,-
Opvanglocatie Van den Elsenstraat 36
Deze kosten hebben betrekking op projectkosten die ten behoeve van de - toekomstige - opvanglocatie aan de Van den Elsenstraat. Her betreft dan met name onderzoekskosten en de kosten van personele (projectleiders)inzet.
TGO Ekkersrijt
Deze TGO is open geweest van 17 juli 2024 t/m 17 januari 2025. Een klein deel van de kosten en opbrengsten valt dus in 2025. Aan de voorkant is er voor gekozen om niet de daadwerkelijke kosten te declareren, maar is een forfaitaire vergoeding gekozen. Op basis hiervan heeft het COA aan ons € 150 per bed per nacht betaald. Omdat het om een grote locatie ging met veel bedden was het forfaitair bedrag voldoende om de gemaakte kosten te dekken.
Opvang Oekrainers
De kosten voor de opvang van ontheemden Oekrainers waren lager dan begroot bij de bestuursrapportage.
6.3 Inkomensregelingen I 426.000
De vergoeding van het rijk via het BUIG budget is hoger uitgevallen dan begroot. We hebben 334.353,00 meer ontvangen. Ook is er een grote betaling ontvangen van een debiteur. Dit zorgt voor een flink positief resultaat op deze post. Daarnaast is op het gebied van bijzondere bijstand een voordeel wat voornamelijk te wijten is aan de verminderde instroom van statushouders.
6.5 Arbeidsparticipatie I 27.000
De uitgaven voor re-integratie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zijn lager uitgevallen dan begroot. Er zijn minder trajecten gestart dan oorspronkelijk gepland. Er is een toename te zien in de complexiteit van de doelgroep, wat ertoe leidt dat het meer tijd kost om een passend re-integratietraject op te zetten.
Taakvelden WMO I 106.000
De indicaties voor Wmo volgden niet volledig de verwachting voor 2024. Hierdoor is er uiteindelijk een overschot ontstaan. Vanwege een goedlopende voorliggende voorziening, maken we minder kosten voor dagbesteding Wmo dan we in eerste instantie hadden verwacht.
Taakvelden Jeugd I -278.000
Het tekort op de jeugdbudgetten wordt voornamelijk veroorzaakt door een forse toename in crisiszorg en de Jeugdzorg-Plus. Doordat problematiek steeds complexer wordt in gezinnen, zien we dat er vaker crisiszorg ingezet wordt. Bij Jeugdzorg-Plus werden we aan het einde van het jaar geconfronteerd met een onvoorziene tariefsverhoging van ongeveer 30% met ingang van 1 januari 2024.
Kapitaallasten I 320.000
Zie algemene toelichting en inleiding bij programma's.
Directe salarislasten en overhead I -333.000
Zie algemene toelichting en inleiding bij programma's.
Overig I 98.000
Totaal 1.760.000