Financiering

De paragraaf financiering in de begroting en de jaarstukken is in het BBV en in de wet Fido verplicht gesteld. Financiering is de manier waarop wij de benodigde geldmiddelen aantrekken en (tijdelijke) overtollige geldmiddelen beleggen. Dit gebeurt binnen de wettelijke kaders van het BBV en de wet Fido. Naast deze wetgeving geldt voor de gemeente een Treasurystatuut. Dit statuut bevat regels om de financieringsfunctie te sturen, beheersen en controleren. De bedragen in onderstaande tabellen moeten vermenigvuldigd worden met € 1.000,-. Door de afronding op duizendtallen kunnen er afrondingsverschillen ontstaan.

Conform het nieuwe BBV moet deze paragraaf inzicht geven in de rentelasten en -baten, het renteresultaat, de financieringsbehoefte en de wijze waarop rente wordt toegerekend aan investeringen, grondexploitaties en projecten. Toerekening aan de taakvelden is gedaan met de rentepercentages die hieronder zijn genoemd.

De ECB heeft in 2019 een ruim monetair beleid gevoerd en de rentetarieven zijn laag gebleven.

De EMU-tekortruimte voor gemeenten in 2019 is vastgesteld op -/- 0,27% BBP.
De individuele EMU-referentiewaarde voor Son en Breugel is voor 2019 vastgesteld 4.221 miljoen, dit betreft geen norm, maar een indicatie van het aandeel dat de gemeente in de gezamenlijke tekortnorm heeft.

	Omschrijving	2019
1	Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves	-1.321
2	Mutatie (im)materiële vaste activa	-4.800
3	Mutatie voorzieningen	797
4	Mutatie voorraden (incl. bouwgronden in exploitatie)	4.389
5	Verwachte boekwinst bij verkoop effecten en verwachte boekwinst bij verkoop (im)materiële vaste activa	0
	EMU-saldo	-935

De renteberekening voor activa mag conform BBV 25% afwijken op basis van begroting en werkelijkheid. Met de begrotingswijziging behorende bij de jaarrekening 2018 is de rekenrente voor activa aangepast en basis van werkelijkheid blijft deze gelijk. De bespaarde rente en bouwgrondexploitaties wordt bij de jaarrekening op werkelijke basis toegerekend.

Renteschema	Begroting	Realisatie
Bespaarde rente over reserves	1,22%	1,22%
Bespaarde rente over voorziening verliesgevende complexen bouwgrond	2,00%	2,00%
Rente grondexploitatie	0,37%	0,33%
Rente activa	2,00%	1,50%

In onderstaand schema is het renteresultaat berekend volgens BBV:

Stap	Renteschema	2019	Totaal 2019
	De externe rentelasten over de aangetrokken geldleningen niet zijnde projectfinanciering	55
	De externe rentelasten over de aangetrokken geldleningen voor projectgefinancierde grondexploitatie	0
	De externe rentelasten over de aangetrokken geldleningen die doorgezet zijn aan derden	0
	De externe rentelasten over de aangetrokken geldleningen voor projectgefinancierd overig	25
	De externe rentelasten over de verwachte nieuw aan te trekken korte en lange financiering	0
	De externe rentebaten	-44
	Rente voorzieningen	38
1	Saldo rentelasten en rentebaten		74
	De rente die aan de grondexploitatie moet worden doorberekend	-17
	De rente van projectfinanciering die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	-8
	De rentebaat van doorverstrekte leningen indien daar een specifieke lening voor is aangetrokken die aan het betreffende taakveld moet worden toegerekend	0
2	Aan taakvelden toe te rekenen externe rente		-25
3	Rente over eigen vermogen		492
4	Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente 1+2+3)		541
5	De aan taakvelden toegerekende rente		-400
	Renteresultaat op het taakveld treasury (4+5)		141

Het genoemde renteresultaat komt terug op het taakveld treasury, maar is niet het enige resultaat op dat taakveld. Ook bijvoorbeeld ontvangen dividend wordt geraamd op het taakveld, maar maakt geen onderdeel uit van het renteschema.

Beleidsvoornemen financiering.
Het beleid van 2019 is erop gericht om de financieringsbehoefte af te dekken met kortlopende financiering omdat de rente op de kortlopende middelen lager is dan de rente op langlopende middelen. We houden daarbij rekening met de kasgeldlimiet, die bepaalt dat de gemiddelde vlottende schuld, over 3 maanden gezien, niet boven de 8,5% van het begrotingstotaal mag uitkomen. Gezien de rentevisie, waarbij er vanuit wordt gegaan dat de rente dit jaar laag blijft en komende jaren licht kan gaan oplopen, kan voorlopig aan deze strategie worden vastgehouden. Zodra de rentevisie wijzigt en uitgaat van een stijgende rente op korte termijn kan de overweging gemaakt worden om een groter deel van de financieringsbehoefte te financieren met langlopende leningen.

In 2019 zijn de liquide middelen gefinancierd met kasgeldleningen. 

De overheid heeft twee instrumenten bepaald voor het toetsen van het renterisico, namelijk: de kasgeldlimiet en de renterisiconorm.

Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet vormt de bovengrens waarmee een tijdelijk liquiditeitstekort gefinancierd kan en mag worden met een kortlopende geldlening (korter dan 1 jaar). Als het liquiditeitstekort een structureel karakter draagt moet een langlopende geldlening worden aangetrokken. Indien voor het derde achtereenvolgende kwartaal de kasgeldlimiet wordt overschreden moet de toezichthouder hiervan op de hoogte worden gesteld. Ook moeten we de kwartaalrapportage en een plan om binnen de kasgeldlimiet te blijven ter goedkeuring voorleggen aan de toezichthouder. De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal.

Stap	Omschrijving	Kwartaal 1	Kwartaal 2	Kwartaal 3	Kwartaal 4
	Bepalen toegestane kasgeldlimiet
	Omvang begrotingstotaal per 2019	47.064	47.064	47.064	47.064
	Percentage regeling	8,50%	8,50%	8,50%	8,50%
1	Toegestane kasgeldlimiet	4.000	4.000	4.000	4.000
	Vlottende korte schuld
	opgenomen gelden < 1 jaar	0	0	1.333	0
	Schuld in rekening courant	80	0	0	89
	Gestorte gelden door derden < 1 jaar	12	12	10	12
	Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld	0	0	0	0
2	Totaal vlottende korte schuld	92	12	1.344	102
	Vlottende middelen
	Contante gelden in kas	2	0	1	0
	Tegoeden in rekening courant	870	3.418	6.874	300
	Overige uitstaande gelden < 1 jaar	0	0	0	0
3	Totaal vlottende middelen	872	3.418	6.875	301
4	Totaal netto vlottende schuld (2-3)	-780	-3.405	-5.531	-199
	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-) (1-4)	4.780	7.406	9.532	4.199

In 2019 is met kasgeldleningen gewerkt en zijn er geen overschrijdingen geweest.

Renterisiconorm
De renterisiconorm stelt een grens aan het te lopen renterisico op de vaste schuld. De risiconorm houdt in dat de jaarlijkse verplichte aflossingen en renteherzieningen niet hoger mogen zijn dan 20% van het begrotingstotaal (zie tabel hieronder).

Stap	Omschrijving	Begroting	Begroting na wijziging
1	Renteherzieningen	0	0
2	Aflossingen	4.413	4.413
3 (1+2)	Renterisico	4.413	4.413
4	Begrotingstotaal 2019	47.064	50.443
5	Percentage regeling	20%	20%
6 (4 x 5)	Renterisiconorm	9.413	10.089
7	Ruimte(+)/Overschrijdingen(-)	5.000	5.675

In 2019 is de renterisiconorm niet overschreden.

Een belangrijk onderdeel van het financieringsbeleid vormt de omvang, flexibiliteit, gemiddelde looptijd en rentegevoeligheid van de leningenportefeuille. De leningenportefeuille van de gemeente ziet er als volgt uit:

Opgenomen langlopende leningen
Leningverstrekker	Looptijd		Rente	Oorspronkelijk	1-1-2019	31-12-2019
	Van	t/m
BNG	2003	2021	3,98%	209	42	28
BNG	2006	2021	3,20%	3.000	400	200
BNG	2015	2020	0,00%	4.000	4.000	0
BNG	1997	2022	5,84%	2.269	363	272
Prov. NB	2018	2033	1,13%	1.014	1.014	952
Prov. NB	2018	2033	1,18%	761	761	714
Prov. NB	2019	2034	1,28%	507	0	507
Prov. NB	2019	2034	1,33%	254	0	254
Totaal				12.014	6.580	2.927