Maatschappelijk verantwoord inkopen

In 2017 heeft gemeente Son en Breugel het manifest Maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI) ondertekend. Door deze ondertekening verplichten we ons om bij alle inkopen aandacht te besteden aan duurzaamheid en aan social retrun.  Dit manifest wordt jaarlijks gemonitord door PIANOo, onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Dit gebeurt doordat Bizob alle aanbestedingen verwerkt in een systeem dat door PIANOo wordt geupload. Met de gemeenteraad is afgesproken jaarlijks ook een evaluatie op te nemen in de jaarrekening.

Voor duurzaamheid is geen aparte rapportage gemaakt. Duurzaamheid/klimaat vindt u terug in de inleiding van de jaarrekening en in de afzonderlijke programma's. Met betrekking tot social return hebben wij hieronder de rapportage van het Advies Social Return opgenomen. Dit adviespunt, onderdeel van de WSD, toetst onze aanbestedingen op social return kansen en ondersteunt gegunde partijen bij het invullen van de social return.

Het Adviespunt Social Return voert de monitoring en advisering uit met betrekking tot inkoop van de gemeente waaraan een verplichting social return is gekoppeld. Het Adviespunt maakt gebruik van een web-based monitor-tool WIZZR. Dit systeem wordt door de coördinatoren social return in de arbeidsmarktregio’s Noordoost- en Zuidoost-Brabant gebruikt. Hierdoor is het mogelijk om:

• opdrachtnemers zelf verantwoordelijk te maken voor het opvoeren van hun activiteiten,
• deze data via een AVG-proof methode in het systeem te krijgen (privacy wetgeving),
• dubbele invoer van gegevens op meerdere projecten in deze regio’s te ondervangen,
• de gemeentelijk contactpersoon kan real-time de ontwikkeling van de projecten in de eigen gemeente volgen,
• een totaal overzicht te geven van de lopende en afgeronde projecten en de waarde die daarmee gecreëerd is.

1. Voortgang gemeente Son en Breugel 2019

In de loop van 2019 is de uitvoering van social return binnen de gemeente Son en Breugel goed op koers gebleven en is er groei geweest in het aantal projecten en de waarde social return. Waar het jaar begon met een totaal aan opgelegde social return verplichting van ruim negentig duizend euro, is het jaar afgesloten met een ruime verdrievoudiging van die verplichting. In onderstaande tabel is deze ontwikkeling gepresenteerd. Ultimo 2018 waren 10 projecten social return bekend, we sluiten het jaar af met een totaal van 18 projecten, waarvan er in de loop van 2019 zeven zijn afgerond. Elf projecten zijn dus nog actief. De totale realisatie aan waarde social return tot nu toe bedraagt ruim 311 duizend euro.

Figuur 1 overzicht  waarde social return (start tot en met KW4 2019)

In het algemeen kan gesteld worden dat de social return activiteiten vanuit de gemeente Son en Breugel goed op niveau blijven. Er is een stabiele instroom van projecten en de realisatie van deze projecten blijft ook op niveau. In een tijdspanne van twee jaar zijn 18 projecten geïdentificeerd en gemonitord en is sprake van goede voortgang.

Tabel 1 overzicht cumulatieve waarden (start tot en met KW4 2019)

Overzicht totale waarden Social Return	Waarde
Inkoop waarde totaal	€ 6.314.520
Gemiddeld Social Return percentage	5,0%
Te realiseren Social Return waarde	€ 315.726
Gerealiseerde Social Return waarde	€ 311.470
Nog te realiseren Social Return waarde	€  4.256

 

Over de totale looptijd van de social return praktijk is aan een inkoopwaarde van € 6,3 miljoen de voorwaarde invulling social return verbonden. Gemiddeld werd daaraan een verplichting van gemiddeld 5.% social return gekoppeld.

 

Tabel 2 Wijze van plaatsen bij opdrachtnemer

Omschrijving	Aantal
Detacheringen (personen)	3
Opleidingsplekken/ stages	2
Dienstverband (arbeidsovereenkomst)	7
Totaal	12
PSO trede 2/3	€ 164.922

 

Opdrachtnemers maken veel gebruik van (tijdelijke) dienstverbanden en detacheringen om mensen te plaatsen. Ruim 56% van de invulling social return tot dusver vindt plaats door inzet van het PSO-certificaat trede 2 of hoger (in verhouding tot de branche onderscheidt een bedrijf zich in positieve zin met de inzet van doelgroepen in het werkproces). Deze realisatie via het PSO-certificaat is voornamelijk gerealiseerd op 1 project (Stam en De Koning, verbouwing gemeentehuis). Het is niet mogelijk om inzicht te krijgen in de wijze waarop bedrijven personen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan zich verbonden hebben. Daarnaast kan een belangrijk deel van de waarde van het certificaat ook tot stand gekomen zijn door ‘sociale’ inkoop. Uiteindelijk – zij het indirect - komt dit ook de doelgroep social return ten goede.

Tabel 3 verdeling naar doelgroep social return

Omschrijving	Aantal
Stagetraject	2
WW	1
Participatiewet	6
WIA/ WAO	1
Wajong	2
Totaal	12

 

Figuur 2, procentuele verdeling naar doelgroep social return

Uit tabel 3 en figuur 2 wordt duidelijk dat de opdrachtnemers van de gemeente Son en Breugel social return invullen via trajecten met de doelgroep Participatiewet (50%), gedeeltelijk arbeidsgehandicapten WIA/WAO (17%) en Wajong (17%). Er is een behoorlijke spreiding over de verschillende doelgroepen.

2.       Actuele situatie op projectniveau gemeente Son en Breugel 2019

De actuele situatie is als volgt (zie bijlage voor detailinformatie).

• Lopende projecten (11): er zijn op dit moment 11 actieve projecten met een te realiseren waarde van € 53.977,-- waarvan tot eind 2019 de realisatie € 43.381,-- bedraagt (prognose).
• Afgeronde projecten (7): in totaal zijn er zeven projecten gedurende 2018 en 2019 afgerond met een te realiseren waarde van € 261.749,-- waarvan € 268.089,-- is ingevuld. Er is dus sprake van een lichte over-realisatie.
• Te verwachten projecten: In de kwartaalrapportage KW3 werd al een overzicht gegeven van te verwachten projecten: het gaat daarbij om projecten die mogelijk in aanmerking komen voor Social Return en waarover contact is geweest tussen Bizob en het ASR. Op deze projecten is een positief advies gegeven voor het opleggen van een SR-opgave. Na afronding van de inkoopstrategie en gunningsfase zullen deze projecten opgenomen worden in de SR-monitor.
• Onderhoud pompen gemalen;
• Schuldhulpverlening fase 2;
• Re-integratiediensten Son en Breugel (en Nuenen);
• Collectief Vraagafhankelijk Vervoer (CVV) maart 2020.

Inmiddels zijn drie regionale projecten definitief gegund en worden deze op korte termijn in de monitor opgenomen:

• Arbodienstverlening (Blikveld), regionaal contract.

Het Adviespunt Social Return zal dit contract voor meerdere gemeentelijke partijen gaan monitoren. Provijf – het bedrijf achter monitorsysteem WIZZR – is in opdracht van het Adviespunt Social Return een module aan het ontwikkelen waardoor we contracten tussen meerdere opdrachtgevers en één opdrachtnemer in het monitorsysteem kunnen volgen. Verwachte oplevering van deze module is eind januari 2020. Vanaf dat moment zal dit project actief gevolgd worden.

• Medische hulpmiddelen (Medipoint en Welzorg)

Toelichting bijlage

De bijlage is opgesplitst in twee onderdelen:

• Lopende projecten, opdrachten die nog in uitvoering zijn.

• De opdrachtnemer is nog bezig met de opdracht en de social return verplichting is nog niet (volledig) ingevuld.
• De opdrachtnemer is nog bezig met de opdracht, de  social return verplichting is al ingevuld op basis van voorgenomen activiteiten, maar nog niet gecontroleerd door het Adviespunt[1]
• Afgeronde projecten, opdrachten die beëindigd zijn door de opdrachtnemer en waarvan de social return inzet is gecontroleerd[2]. Projecten zijn afgerond en gearchiveerd in WIZZR.

Per project wordt een overzicht getoond van invullingsmogelijkheden en per invullingsmogelijkheid:

• wat de prognose is: ‘te realiseren waarde’,
• de feitelijke invulling: ‘gerealiseerde waarde’ en
• de inzet van doelgroepmedewerkers ‘gerealiseerde aantallen’.

Invullingsmogelijkheden social return in WIZZR:

• Detacheringen (factuur): detachering die op basis van een factuur in rekening wordt gebracht. Vaak een groepsdetachering (gekoppeld aan ureninzet van de doelgroep, niet aan individuele personen). Daarom kunnen deze niet geteld worden als plaatsingen. Bij geen vermelding doelgroep wordt deze soms geregistreerd als ‘onbekend’.
• Detacheringen (personen): een detachering op individueel niveau. Een specifieke medewerker wordt geplaatst bij de opdrachtnemer.
• Diensten door SW/ gemeentelijke instelling: opdrachtnemer neemt diensten af bij een sociale onderneming (SW of 30+), denk aan schoonmaak- (bv een directiekeet) of groenwerkzaamheden.
• Leerwerkplekken: trajecten voor leerlingen uit het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) of Praktijkonderwijs.
• Opleidingsplekken/ stages: betreft de inzet van leerlingen uit het middelbaar beroepsonderwijs (Mbo) niveau 1 of  2; beroepsbegeleidende leerweg (BBL) of beroepsopleidende leerweg (BOL).
• PSO - Certificaat van een hoofdaannemer: invulling van de social return verplichting door een certificaat Prestatieladder Socialer Ondernemen van de opdrachtnemer.
• Vacatures/ banen:  Rechtstreeks in dienst nemen van een persoon uit de doelgroep social return.
• Inkoop bij een sociale ondernemer: opdrachtnemers besteden werk uit bij een sociale onderneming.